Kortizol, örneğin uyanırken veya egzersiz yaparken olduğu gibi artan ajitasyon dönemlerinde salınan adrenal bezlerin ürettiği bir hormondur. Bununla birlikte, bu hormonun en yüksek miktarları, yüksek stres zamanlarında üretilir, bu nedenle stres hormonu olarak bilinir.
Bu dönemlerde, adrenal bezler ayrıca, kortizol ile birlikte vücutta bazı değişikliklere neden olan adrenalin ve noradrenalin üretirler:
- Artan kalp atış hızı: Kalbin daha fazla kan pompalamasına neden olur; bu da kaslardaki oksijen miktarını artırır;
- Artan kan şekeri seviyeleri: vücutta mevcut olan enerji miktarını arttırır;
- Azalmış insülin üretimi: şekerin depolanmasını önler ve kaslar tarafından daha hızlı kullanılabilir.
- Kan damarlarının daralması: Kalbi daha fazla çalışmaya zorlar, dokulardaki kan miktarını arttırır.
Kısa bir süre için ortaya çıktıklarında bu değişimler iyidir ve hızlı karar vermeyi kolaylaştırır, strese neden olan problemin çözümünde vücudun normal ve doğal bir cevabıdır.
Bununla birlikte, stres sabit olduğunda, kortizol düzeyleri uzun süre yüksek kalır ve birçok sağlık problemine neden olabilir.
Yüksek kortizolün sonuçları
Yüksek kortizol, kronik stresden muzdarip kişilerde çok yaygındır, çünkü vücut sürekli olarak, vücudu çözülmeden sonlanan stresli durumları çözmeye hazır hale getirmek için hormon üretmektedir.
Bu durumlarda, kortizol organizmanın neden olduğu değişiklikler uzun süre kalır ve aşağıdakiler gibi ciddi sorunlara neden olabilir:
- Yüksek tansiyon ve kalp hastalığı: Kalp hızının sürekli artması ve kan damarlarının daralmasından dolayı ortaya çıkarlar ;
- Artan karın yağı: Azalmış insülin üretimi, uzun vadede, abdominal bölgede aşırı yağ birikimine yol açar;
- Diyabet: Kortizolün neden olduğu kan şekeri seviyesindeki sürekli artıştan dolayı.
Ek olarak, aşırı stres ve kortizolün artması da, bağışıklık sisteminde bir azalmaya yol açarak, soğuk algınlığı, grip ve diğer enfeksiyon türlerinin ortaya çıkmasını kolaylaştırır.